วันวชิราวุธ (25 พฤศจิกายน)

ความหมาย

         วันวชิราวุธ หมายถึง วันคล้ายวันสวรรคตพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวผู้ทรงมีคุณูปการต่อประเทศไทยในหลายๆ ด้าน และในวันนี้จึงเป็น วันที่ระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่านด้วย

ความเป็นมา

         สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามกุฏราชกุมาร คือ พระนามเดิม ก่อนที่จะเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติเป็น พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวในช่วงระหว่างการครองราชย์นั้นพระองค์ได้ทรงประกอบ พระราชกรณียกิจมากมายซึ่งเป็นประโยชน์ต่อประชาชนชาวไทยและประเทศชาติ

         พระองค์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานทรัพย์ส่วนพระองค์ในการจัดตั้งโรงเรียนมหาดเล็กหลวงขึ้น โปรดให้ตราพระราชบัญญัติประถมศึกษาขึ้นเป็นครั้งแรก และได้ทรงยกฐานะโรงเรียนข้าราชการพลเรือนขึ้นเป็นจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งนับเป็นมหาวิทยาลัยแห่งแรกในระดับอุดมศึกษา

         ในด้านการเมืองการปกครอง พระองค์ได้ทรงทำการทดลองระบอบประชาธิปไตยโดยการจัดตั้งเมืองจำลอง บริเวณพระราชวังดุสิตชื่อว่า ดุสิตธานีด้านการทหาร พระองค์ได้พัฒนาการทหารโดยใช้หลักสากล และมีการจัดตั้งกองเสือป่า และลูกเสือขึ้นด้วย

         พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งคลังออมสินขึ้นเป็นครั้งแรก จนพัฒนาเป็นธนาคารออมสินในปัจจุบัน นอกจากนี้พระองค์ยังมีการส่งเสริมการผลิตและจำหน่ายสินค้าไทยอีกด้วย

         ด้านอักษรศาสตร์ ทรงมีพระปรีชาสามารถในด้านพระราชนิพนธ์ดังนั้นในรัชสมัยของพระองค์ท่านจึงมีพระราชนิพนธ์เป็นจำนวนมาก และมีทุกประเภท จนพระองค์ได้รับพระสมัญญาภิไธยว่า พระมหาธีรราชเจ้า

         ตราพระราชบัญญัตินามสกุล การใช้คำนำหน้าว่า นาง นางสาว พระราชทานบรรดาศักดิ์ และราชทินนามแก่ผู้ที่ขอมาหรือผู้ที่บำเพ็ญตนเป็นประโยชน์แก่บ้านเมือง ทรงเปิดสถานเสาวภา สร้างสะพานพระราม 6 ตราพระราชบัญญัติสมุดเอกสารและหนังสือพิมพ์ พ.ศ. 2465 ทรงเปลี่ยน ร.ศ. เป็น พ.ศ. และมีการยกเลิกการใช้ธงช้างเดิมมาเป็นธงไตยรงค์

         องค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ได้ยกย่องให้พระองค์ท่านเป็นบุคคลผู้มีผลงานดีเด่นด้านวัฒนธรรมระดับโลก และทางราชการและหน่วยงานต่างๆ ได้สร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ไว้หลายแห่ง แต่บริเวณที่สำคัญคือที่สวนลุมพินี และทางราชการได้กำหนด ให้วันที่ 25 พฤศจิกายนของทุกปี เป็นวันวชิราวุธและมีการถวายบังคมพระบรมรูปเพื่อแสดงความจงรักภักดีด้วย