วันออกพรรษา (วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11)
ความหมาย
ออกพรรษา หมายถึง การเรียกวันสิ้นการจำพรรษาแห่งพระสงฆ์ คือ วันกลางเดือน 11
วันปวารณาก็เรียก วันออกพรรษา หมายถึง วันมงคลที่พ้นจากข้อกำหนดทางพระวินัยที่ต้องอยู่กับที่นานถึง 3 เดือน ซึ่งหลังจากนี้พระภิกษุสงฆ์สามารถเดินทางไปไหนมาไหนได้
วันออกพรรษา เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า วันปวารณา ซึ่งเป็นวันที่เปิดโอกาสให้ภิกษุสงฆ์ ว่ากล่าวตักเตือนกันด้วยเมตตาจิต ในเรื่องราวเกี่ยวกับความประพฤติต่างๆ ได้
ความเป็นมา
พระภิกษุกลุ่มหนึ่งได้แยกย้ายกันจำพรรษา และเกรงว่าจะเกิดการขัดแย้งกันจึงตั้งกติกาว่าจะไม่พูดกัน จนกระทั่งออกพรรษา พระภิกษุเหล่านั้น ก็ได้ไปกราบทูลเรื่องให้พระพุทธเจ้าทราบเมื่อพระพุทธเจ้าทรงทราบก็ได้ตำหนิแล้วทรงมีพระบรมพุทธานุญาตให้พระภิกษุกระทำปวารณาต่อกันได้
ในวันออกพรรษา พระสงฆ์จะทำการปวาราณาแทนอุโบสถกรรมส่วนพุทธศาสนิกชนจะนิยมทำบุญ รักษาศีล ฟังธรรม
ประเพณีที่นิยมเนื่องด้วยวันออกพรรษาที่สำคัญ คือ
ประเพณีตักบาตรเทโวโรหณะ คือ พระพุทธเจ้าเสด็จลงมาจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ผู้ที่มีความศรัทธาจึงไปรอตักบาตรจนกลายเป็นประเพณีสืบต่อมาจนปัจจุบัน ซึ่งการตักบาตรเทโวจะกระทำในวันแรม 1 ค่ำเดือน 11 คือ หลังออกพรรษา 1 วัน
การทอดกฐิน คือ การถวายผ้ากฐินแก่พระสงฆ์ที่ได้จำพรรษาครบ 3 เดือน เพื่อจะได้ใช้ผลัดเปลี่ยนของเก่าหรือมีผ้านุ่งใหม่